Nuôi gà, đặc biệt là gà đẻ trứng hoặc gà thịt luôn là nghề đòi hỏi sự tỉ mỉ và hiểu biết sâu sắc về các bệnh thường gặp ở gà. Trong đó, bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà được coi là một trong những mối đe dọa tiềm ẩn có thể gây thiệt hại nghiêm trọng cho người chăn nuôi.
Bài viết này sẽ cung cấp cho độc giả cái nhìn chi tiết về ký sinh trùng đường máu, từ nguyên nhân, triệu chứng đến phương pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả.
Bệnh ký sinh trùng máu ở gà là gì?
Bệnh ký sinh trùng máu ở gà, còn gọi là sốt rét ở gà , là một bệnh truyền nhiễm do động vật nguyên sinh Leucocytozoon gây ra. Ký sinh trùng này sống trong máu gà, tấn công và phá hủy các tế bào hồng cầu, gây thiếu máu và suy yếu hệ thống miễn dịch.
Bệnh lây lan chủ yếu qua các loài côn trùng hút máu như muỗi, ve, bọ chét… Chúng đóng vai trò mang mầm bệnh từ gà bệnh sang gà khỏe.
Nguyên nhân gây bệnh
Như đã đề cập, nguyên nhân chính gây bệnh ký sinh trùng máu ở gà là do động vật nguyên sinh Leucocytozoon spp .
Có hơn 67 loài Leucocytozoon spp. khác nhau có thể gây bệnh cho gia cầm. Chúng xâm nhập vào cơ thể gà thông qua vết cắn của côn trùng bị nhiễm bệnh.
Triệu chứng của bệnh ký sinh trùng ở gà
Bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà thường biểu hiện ở hai dạng: cấp tính và mãn tính.
Dạng cấp tính
Gà mắc bệnh cấp tính thường có thời gian ủ bệnh từ 7-12 ngày với các triệu chứng rõ ràng như:
- Sốt cao: Nhiệt độ cơ thể có thể lên tới 44 độ C.
- Tiêu chảy: Phân gà thường có màu vàng xanh, trắng xanh hoặc xanh nhạt.
- Rối loạn vận động: Gà chậm chạp, mệt mỏi, run rẩy, loạng choạng và thậm chí không thể đứng vững.
- Mào nhạt màu, chảy nước dãi, lông xù.
- Khó thở, ho, cổ co rút.
- Chán ăn, sụt cân nhanh.
Nguồn tin từ SV388 cho biết: Ở gà mái đẻ, bệnh có thể gây giảm sản lượng trứng, trứng nhỏ, vỏ mỏng, tỷ lệ nở thấp và gà con yếu. Nếu không được điều trị kịp thời, gà có thể chết trong vòng một tháng với tỷ lệ tử vong lên tới 70%.
Dạng mãn tính
Dạng mãn tính thường gặp ở gà trưởng thành với các triệu chứng như:
- Sốt nhẹ, từng cơn.
- Chán ăn, tiêu chảy không đều.
- Chậm phát triển, thiếu máu, mào sẫm màu, niêm mạc nhợt nhạt.
Gà mắc bệnh mãn tính thường yếu, khả năng sinh sản giảm và tỷ lệ tử vong thấp hơn so với gà mắc bệnh cấp tính.
Tổn thương
Khi kiểm tra những con gà chết do ký sinh trùng đường máu, có thể quan sát thấy những tổn thương sau:
- Xuất huyết dưới da, cơ ngực, cơ đùi, chân, cánh.
- Máu loãng, khó đông.
- Gan to, nhợt nhạt, có nhiều đốm xuất huyết.
- Lách sưng, thận sưng, chảy máu.
- Buồng trứng, ống dẫn trứng bị viêm, thoái hóa.
Cách điều trị bệnh ký sinh trùng ở gà
Để điều trị ký sinh trùng máu ở gà, ba bước sau đây phải được thực hiện đồng bộ:
Bước 1: Ngăn chặn vật chủ trung gian
- Dọn sạch bụi rậm và chuồng trại.
- Phun thuốc diệt côn trùng và thuốc chống muỗi thường xuyên.
- Sử dụng rác đã qua xử lý.
Bước 2: Sử dụng thuốc đặc trị
- Những người tìm hiểu xem thêm bài viết tác giả Nguyễn Hương Giang chia sẻ: Sử dụng thuốc kháng sinh để điều trị ký sinh trùng đường máu như Sulphamonomethoxine, Trimethoprim… theo hướng dẫn của bác sĩ thú y.
- Kết hợp vitamin A, K3 và các chất bổ sung cho gan, thận để tăng sức đề kháng cho gà.
Bước 3: Phòng ngừa bệnh tật lâu dài
- Tiếp tục duy trì vệ sinh chuồng trại và tiêu diệt côn trùng.
- Bổ sung lợi khuẩn, vitamin và khoáng chất vào thức ăn cho gà.
- Trộn Sulfamonomethoxine vào thức ăn để phòng bệnh.
Cách phòng ngừa bệnh ký sinh trùng ở gà
Phòng ngừa luôn là giải pháp tốt nhất để bảo vệ gà khỏi nguy cơ mắc bệnh ký sinh trùng đường máu. Sau đây là một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả:
Bước 1: Làm sạch
- Giữ chuồng trại sạch sẽ, khô ráo và thoáng mát.
- Xử lý chất thải chăn nuôi đúng cách.
- Dọn sạch bụi rậm và thông cống.
- Phun thuốc trừ sâu thường xuyên.
Bước 2: Kiểm soát bằng kháng sinh
- Sử dụng thuốc kháng sinh phòng ngừa theo chỉ dẫn của bác sĩ thú y, đặc biệt là vào mùa mưa.
- Thường xuyên theo dõi sức khỏe đàn gà, phát hiện và cách ly kịp thời những con gà bị bệnh.
Bước 3: Sử dụng men vi sinh, vitamin và khoáng chất
- Bổ sung men vi sinh, vitamin và khoáng chất vào thức ăn cho gà để tăng cường sức đề kháng.
- Cung cấp nhiều nước uống sạch cho gà.
Bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà là một căn bệnh nguy hiểm có thể gây thiệt hại lớn cho người chăn nuôi gà. Việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa, điều trị bệnh là chìa khóa quan trọng giúp người chăn nuôi bảo vệ đàn gà của mình và nâng cao hiệu quả kinh tế. Áp dụng ngay các biện pháp phòng ngừa bệnh trên để bảo vệ đàn gà của bạn.
